Упрощенная HTML-версия
маужырай бастады. Ыссы қорғасын құйғандай басы ап-ауыр, төмен қарай иiлiп барады.
Кiрпiгi де iлiнiсе бастады. Әкесi мен шешесiнiң дауысы түу алыстан күңгiрлеп естiледi.
Сол үн бiрте-бiрте алыстап, талып-талып барып, пышақ кескендей сап тиылды.
Құлыққа ұрған танадай жым-жырт тиыштық орнады. Түс көрдi. Түсiнде Жықпылдың
бойында жүр екен дейдi. Қасында Елекеш пен Набат бар екен дейдi. Екеуi бiр-бiрiнiң
қолынан ұстап алыпты. Бiрақ онысын көлденең көзге көрсеткiсi келмей, әлдеқандай
көгiлдiр көмескi тұманмен орап тастапты. Сыртынан қарағанда, бiр-бiрiн айқұшақ
қапқан екi қол түйенiң мойнынша созылып барып, бөтен жықпылы көп өлкенiң
тасасына иек артып, жасырынып жатқандай. Бұл: «Әй, мыналарыңа жол болсын?» —
деп айқайлайын десе, даусы шықпайды. Набат пен Елекеш қуыстанып, бiрдеңе деп, егiс
жақты нұсқайды. Тоқшылық олар қолдарын сiлтеген жаққа қараса, сонау аспан мен
жердiң жымы бiлiнбей астасқан тұсында жайылған керегедей боп көгiлдiр тау сiлемi
мұнарлана бой көтере қалған екен. Айнала тып-тымық. Бұл сол таудың басында тұр.
Төңiрек тегiс көрiнедi. Заңғар биiктен бажайлап көз тастағанда, етекте жатқан тас пен
ойпаның бiр енi iшiнде етiп, астарына бүгер дәнемесi жоқ. Бәрi ап-анық. Тiптен
әшейiнде әр жағына көз жетпес сары дала да бiр тегiс боп керiлiп жатыр. Осы биiкте
тұра берсе, мұның ақыл-ойы жетпес, бұған түсiнiксiз жықпыл болмайтындай. Бұл өзi
iшiнен: «Биiк деген осы екен-ау! Шындыққа көз жеткiзу үшiн қай елге де бiр-бiр тау
керек екен-ау. Сондай тауды бiз неге таппай жүрмiз?» — деп ойлап қояды. Ендi бiрде
қараса, әлгi тау жоғалып, Жықпылдың бер жағындағы қара төбенiң үстiнде тұр екен
дейдi. Етектегi салының үстiн қарға басып кетiптi. Елекеш пен Набаттың оған назар
аударатын түрi жоқ. Бұл: «Апырау, мына жұртқа не көрiнген? Ана қарғаны атпай ма?»
— деп, қосауызын көтере берiп... оянып кеттi.
— Қарғаң не? — дедi әкесi көкiрегi сырылдап отырып.
— Жәй, түс көрiп, — дедi Тоқшылық бiр түрлi ыңғайсызданып.
— Ә, солай де. Жаңа деректiрiң келсiн деп бала жiберiптi.
Тоқшылық орнынан тұра берiп едi, Досберген:
— Тоқтай тұр, — дедi. — Сен осы анадағы бiздiң өтiнiшiмiздi кәйттiң?
— Оны... көрермiз. — Тоқшылықтың ойына алтын сағат түстi.
Досберген кiлтиiп қалды:
— Жарайды, онда өзiң бiл.
Тоқшылық сыртқа шығып, машинаға от алдырды. Сол мезет қасынан бiр машина өте
берiп, кiлт тоқтай қалды. Iшiнен домаланып дыбырлақ Досан түстi. Ол келе:
— Ойбай-ау, қарағым-ау, маған айтпай, тып берiп тайып тұрып, бұ нағылғаның? Ау,
жаман ағаңа алдын ала ескертпедiң бе? Ел-жұрт киносыз қалды ғой, — деп, дыбырлап
барып тоқтады да, мұны бүйiрiнен шымшыды. — Жеңгеңдi ырза қылайын деп...
Тоқшылық күлдi.
— Өй, несiне күлесiң? Оларды үйтiп-бүйтiп ырза қылмасаң, өй, болмайды,
болмайды, — деп, Досан қолын түңiле сермедi.
— Махаббат деген ше?
— Өй, өзiң әлi шiп-шикi бала екенсiң ғой. Ол махаббат-сахабатың кiтаптың сөзi емес
пе? Өмiрде, қарағым, олай болмайды. Қатын деген әуелi ер азаматтың басына,
қалтасындағы малына, сосын басқа жағына қарайды. Онсыз пiшту-пiшту әңгiмең көк
тиын, — деп, Досан шыбжыңдап, берi жақындады. — Айтпасаң да, мына жаман ағаң
естiп жатыр сенi келiншек алады деп...
— Оны айтып жүрген кiм?
— Ел құлағы елу деген. Қыздардың құны арзан кезiнде ен салып қойған да терiс
емес.
— Немене маған лайқат бiреуiңiз бар ма едi?
— Ау, саған лайқаты ана Набат емес пе? Жанып тұрған бала. Көр де тұр, ендi екi-үш
жылдан соң, депутат боп ауданның алдын бермейдi. — Досан кенет сыбырға күштi.—
Бала, жан адамға тiсiңнен шығарма. Ол қыздың болашағы жақсы. Сен бар ғой бас-