Упрощенная HTML-версия
картаны жәй жүре салған шығар? Тiптен Бәйдештiң қолында қорольдiң болмауы да
мүмкiн. Онда дамамен басқаны мақұл.
— Тұзды жұр, — дедi Майнақ бұған желке тұсынан сыбыр етiп.
Тоқшылық қитығып, жаңағы ойына ауаланып, даманы тастай салды. Бәйдеш лып
етiп, оны қорольмен басып ала қойды.
— Бәтшағар-ау, мына жақта қорольдiң жаңғыз отырғанын бiлмейсiң бе? — дедi
Әбду наразы ұнмен.
— Оны қайдан бiлейiн? — дедi Тоқшылық абдырап.
— Iшiң сезуi керек. Ондай қасиетiң болмаса, өмiрi ұтыласың да жүресiң.
Тоқшылық: «Өмiрде де ме?» — деуге шақ қалды. Сосын карталардың келесi
жүрiсiне зер салды. Бұл жолы жүрiс Бәйдештен ұзын арқанша шұбалып басталатын. Ол
тұзды ортаға лақтырды. Оның Елекештiң қолында жоқ екенiн аңдамаса керек, директор
бiр көзiрмен басқанда, қабағын шытынды.
— Қап! — дедi Елекеш.
Тоқшылық алақанына түкiрiп, оны үлкендеу көзiрмен басып алды. Ендiгi жүрiс ап-
анық. Ол тұздан бастап жүрiп, карташылардың қолындағы қалған екi көзiрдi тартып
алды. Содан көзiрдi бiрiнен соң бiрiн тастап, екеуiн бытпылдаққа салды. Ойы
қолындағы ондық қарғаны кәдеге жарату. Егер бiреу балтасын ұрса, онда алақаныңа
түкiре бер. Тоқшылық қолында бiр көзiр мен ондықты қалдырып, екеуiнде жоқ
қиықтың дамасын ортаға тастады. Бәйдеш қорольдiң түйесiн тастады. Елекеш не
тастарын бiлмей, сәл ыңыранып, бiр сәт ойланып отырып қалды. Қолына бiр, жердегi
картаға бiр қарады. Тоқшылық да қарады. Бiр сәт киiз үстiнде шалқалай жатқан дама
екеуiне де мысқылдай көз тастап тұрғандай боп көрiнiп кеттi. Әсiресе, езу тартқаны
Набаттың күлгенiнен аумайды-ау, аумайды. Сығырая қараған екi көзiнде әлдеқандай
қуақы күлкi ойнап, екеуiңдi де тұйыққа тiредiм, қай жеңгенiң менiкi дегендей адамға
арбай қарайды. Елекеш те сондай ой үстiнде отырса керек, тамағын кенеп қойып, мына
жықпылдан қалай жол табудың ретiн бiлмей, жердегi карталарға көз салып, ненiң кетiп
ненiң қойғанын еске алуға тырысқандай отырып қалды. Ол кәзiр ойын тағдыры
шешiлетiнiн анық сезгендей. Мұны Тоқшылық да сезiп отыр. Ақыры Елекеш әңгүдiк
жүрiп, балтаны жерге атып ұрды.
— Қап! — дедi Бәйдеш пен Әбду қатарынан.
Тоқшылық ойынды ұтып шықты. Содан кейiн қолы жүрдi. Ет келгенше тағы бiр
көндi дөңгелетiп, ұтысқа шықты. Әбду бұған әзiл-шыны аралас:
— Бала, өмiрi ұта берем деме. Картаның да жықпылы көп. Кейде былай... ұтылып
қап, ұтып шыққан да зиян емес, — дедi. — Ал, ендi той жаса!
— Бұ бала той жағын қоятын болды, — деп Елекеш сызданған қалпы сыртқа шыға
бердi.
Әбду көзiн сығырайтып шаңыраққа қарап калған. Набат әлдененi түсiнгендей
күлiмсiрейдi. Майнақ қорс еткiзiп, мұрнын бiр тартты. Тоқшылық не iстерiн бiлмедi.
Ет үстiнде қонақтар еру әңгiмеден әрiге барған жоқ. Дастархан жиылысымен,
Елекеш Әбдуге қарап, иек қақты:
— Уақыт боп қалды-ау.
— Иә. Қозғалайын ба? — дедi Әбду лыпылдап.
— Сүйт. Қасыңа ананы ерте кет.
— Ойбай, менiң де бiр шаруам бар едi. Ертең оқу басталғасын қол тимейдi. Бiрге
барып қалайын, — деп, сол арада Мылтықбай жабыса кеттi.
Ол тағы да жол жүретiнiн бiлiп, орнынан қинала түрегелдi.
29