Упрощенная HTML-версия
— Бiлмедiм.
— Ау, ол неге толмайды? Сол күнi мен мұраппен бiрге бас арыққа судың қалай
аққанын көрiп тұрдым. Со күнi толық iштiңiз. Сонда бұ қалай?
— Елеке, оның жөнi былай. Дәл со күнi бұ кiсi суды ана Қанатқа бөлiп берiптi.
— Бөл-i-iп?
— Иә, бөлiп.
— Ойбай-ау, ол ертеңiне iшпейтiн бе едi? Ақсақал-ау, сiздiң мұныңызды қалай
түсiнемiз? Қанатта не шаруаңыз бар?
— О бала кеп, салысының қурап бара жатқанын айтқасын, — деп, Балғынбай сөзiнiң
аяғын жұтып, жүзi төменшiктеп, ақ жем тартқан етiгiнiң тұмсығымен жердегi лай
кесектi қозғап қойды.
— Сiз немене кiм көрiнген келiп, су сұраса, бере бересiз бе? Сiз алдымен өзiңiздiң
салыңыз үшiн жауап берiңiз, бiлдiңiз бе? Басқаларда шаруаңыз болмасын! Ендi мен
сiзге суды қалай жырып берем? Ана төменгi жақтағы салы қурап қалады ғой. Олардың
осы күндi сарыла күткенiне, мiне, бiр апта. Жоқ, ол болмайды, — дедi Елекеш даусын
қаттырақ шығара сөйлеп.
Мұның ызғарынан аздап ығып қалғандай болған Балғынбай кенет Елекештiң бетiне
тура қарап:
— Бүгiн ол дихандармен өзiм келiсейiн. Маған екi-үш сағатқа берiп алса, жетедi ғой,
— дедi.
— Сiз неге өзiңiз барып келiсесiз? Сонда совхоз дирекциясы не бiтiредi? Бiз немене,
ай қарап жүрмiз бе? — дедi Елекеш ызғарланып. — Ақсақал, мұндай әңгiменi қойыңыз.
Бiз алдын ала тұрақты кесте жасағанбыз. Жұрт сол бойынша су iшедi. Оны өзгертуге
болмайды. Суды берген кезде, iшпедiңiз екен, — ол өз кiнәңыз. Ертең мына күрiш
рәсуа болатын болса, айтпады демеңiз, басыңызбен жауап бересiз, — дедi де Елекеш
керi бұрылып жүре бердi.
Құмай оның соңынан томпаңдай жөнелдi. Не дерiн бiлмеген Балғынбай сол орнында
состиып тұрып қалды.
Елекеш машинасына кеп, кабинаға отырып жатып, қасына жете берген Құмайға:
— Набаттар қашан iшедi? — деп сұрады.
— Олар кеше iшкен.
— Суы қалай?
— Атыздар толық.
— Байқа, егер су тапшылық етсе, кез келген уақытта оның салысына жырып бер.
Бүгiн осында бол. Жаңа ауданнан телефон соқты. Әбекеннiң өзi күрiштi көрмек боп,
ұшып келе жатыр.
— Мақұл, мақұл.
Елекеш сарт еткiзiп машинаның есiгiн жапты. Машина зыр ете түстi. Олар кебiртек
жолдың ала шаңын бұрқырата көтерiп, Есентайдан ұзап шыға бердi. Құмақ жол
басталғасын барып, қайта үйiрiлiп кеп, үстi-басыңды көмiп кетер ала шаң сап тиылды.
Жеңiл газик зулап келедi. Елекеш терезеден соққан таза ауаны бiр рет құмарта жұтып,
орындықтың арқалығына шалқалай отырды. Басы мәңгiрiп, көзi өз-өзiнен жұмылып
кете бердi. Бұл түнде де онша оңдырып ұйықтай қоймағанды. Шаруа бабымен рация
арқылы бөлiмше бастықтарымен сөйлесiп, тиiстi нұсқаулар берiп, кеңседе бiраз
кiдiрген. Содан келiп басы жастыққа тисе де көз iлiндiре алмаған. Тек таң
қараңғылығында ғана бiрер сағат мызғыған едi. Ендi сол қанбаған ұйқы қайта оралып,
басын мәңгiртiп, көзiн кiлгiртiп әкетiп барады. Тұла бойы ысып, қол-аяғы сырқырап
бара жатқандай. Басы қорғасын құйқандай ауырлап, кеудесiне қарай түсiп кете бередi.
Ол бiр рет селк етiп, басын көтерiп ап, қайтадан ерiксiз көзiн жұмды. Бiр қалыппен келе
жатқан машинаның зыңылдаған даусын шала-шарпы есiттi. Санасының бiр шетiнде
жаңағы әңгiме, Балғынбай, Құмай, буланып бара жатқан ақаба су мазалап жатып алған.
Қанша оны ұмытқысы келсе де, есiнен бiр шығар емес. Сүйтiп келе жатып, ол кенет