Упрощенная HTML-версия
қолына Набат алды. Ол жерге ебедейсiздеу еңкейiп, ауыр қимылдап, бiр уыс салыны
дәл түбiнен сыр еткiзiп орды. Iзiнше екiншi рет еңкейе бердi. Бұл жолы Набат сүлесоқ
қимылдады. Соңғы кездерi денесi толыса бастаған едi. Қара торы жүзiне торлама қауын
жолағындай шұбар iздер түсе қалған. Бұғағы бiлiнiп, бетiне жұмсақ шырай беретiн
қызыл кан тепсiнiп шыға келген. Набат өзiнiң жүрiс-тұрысы ауырлап қалғанын
сездiргiсi келмегендей, бiр бауды ора сап, аяғын салмақпен басып кеп, Елекешке
ұсынды. Директор бауды басынан асыра көтердi де, бiрнеше жалынды сөз айтып,
салыны агроном Құмайға ұстата салды. Сосын қолын көтерiп тұрып, төмен қарай
сiлтеп кеп қалды:
— Бастаңдар!
Жұрт өз атыздарына жапа-тармағай ұмтылды. Бағанадан берi үнсiз тұрған
қомбайндар өне бойына жан бiткендей селкiлдеп ажылдай бастады. Сосын болат тiстерi
күн сәулесiне шағылысып, iлгерi жүрдi. Салыға түсiсiсiмен бастарындағы дәндерiн
көтеруге ерiнiп, ұйысып тұрған күрiштi жайпай жапырып ора жөнелдi. Олардың
соңынан құдды баланың шашын алғандай бiр тегiс iз қалып жатты.
Елекеш Санибекке қомбайндардың сынып қалмау жағын тағы да бiр тапсырып,
Құмай мен Әбдудi ертiп, қырманға тартты. Келе молотилканы, дән үйетiн жердi
қайтадан көрiп шықты. Сосын барып Әзбергеннiң үйiне түстi. Түскi шәй үстiнде
ешкiммен онша тiс жарып сөйлеспедi. Әбду әлденеге райланып, шәй құйылған
кеселердi қолымен әрi-берi ұзатып, жампаңдап жатыр.
— Тәке, шәйдi ыссылай iш, шөлдеген шығарсың, — дедi ол бiрде Құмайға қарап.
Құмай қой көзi бозарып, Әбдуге таңдана көз салды да, ештеңе демедi.
Екiншi рет Әбду тағы да:
— Тәке, шәйiң суып қалды ғой. Ыссылай алсайшы, — дедi.
Екi бетi үнемi қолбырап тұратын Құмай Әбдуге таңдана қарап:
— Сен осы менi бiреумен шатастырып отырсың ғой дейiм. Тәкең не? Менiң атым
Құмай емес пе? — дедi.
Сол екен, Әбду жырқ ете қап:
— Мен Таймас шығар десем, Құмай екенсiң қой, — дедi де, iргеге бұрыла берiп,
қолын сiлтей салды: — Сондағы айырмасы не? Екеуi де иттiң аты емес пе?
Елекеш ақырын мырс еттi. Құмай не дерiн бiлмей, қарауыта бастаған қалың бетiн
сүлгiмен сүрткiштей бердi. Есiк жақта отырған Тоқшылық қана қатты күлiп:
— Қатырды, — дедi.
Директор оны ұнатпай қалды. Оның үстiне жақын арада құлағына шалынған суық
сөз мұны тiксiндiрiп тастаған болатын. Сонда да сыр бермей, Тоқшылыққа күле қарап:
— Бала, сен осы баяғыда той етiнен дәм таттырам деп, ағаңды емексiтiп тастаған
сияқты едiң. Соның соңы той емес, қой болды болды ма қалай? — дедi.
— Болса несi бар? — дедi Тоқшылық да күлiп.
— Сонда... мүлдем қойдың ғой?
— Әлi жас емеспiз бе? Асығатын не бар?
— Е, дегендей, — деп, директор Әбдуге қарай бұрылды. — Осы сендердi жақында...
қымыз куып, жiгiтшiлiк құрды дей ме?
— Иә, ондайымыз болған.
— Кармақтарыңа не iлiктi? Ақ балық па, сазан ба?
— Қазы пiсiрiп салсаң да, ақ балығы түспегiрдiң қармаққа қарсы шаппайтын бiр
әдетi бар емес пе? Сырдың ұйыққа мамырлап жатып алар, тоқпақ бас сазанына не
жетсiн! Ниет қылғасын, соған тәуекел еткен жөн бе дедiк.
— Онда жолдарың болсын.
Елекеш кесесiн төңкердi. Ас алдында қолына су құйып жатқан Майнаққа қарап,
көзiнде қуақы ұшқын ойнап, үнсiз жымиды. Сосын Набатқа қарады. Қыздың бiр
қызарып, бiр бозарып отырғанын байқап, iштей iркiлдi. Кешелерi ол қызға оңашада:
«Кәзiр менiң үйленуiме болмайды, үйтсек екеумiз де... құримыз. Мына егiн бiткенше