Упрощенная HTML-версия
Бұл Күлжамаштың күтпеген тұсы едi. Аяқ астында сасып қап, онысын бiлдiргiсi
келмей, тура бетбақтыққа басып:
— Ол дәлелiңдi қалтаға салып қой. Ана сүмiрейген неменiң ол сайқал басын
айналдырып алған. Ол сенiң де басыңды айналдырған. Дуалаған, бiлдiң бе? — дедi.
— Әй, бiлiп айттың, — дедi Елекеш кекетiп.
— Бiлсем де сол, бiлмесем де сол. Менiң саған күң болғаным жетер. Ана қаусаған
кәрi-құртаңдарыңның кiрiн жуам деп-ақ, қолымнан қол қалған жоқ. Ендi менi малай
қылғандарыңның алды-арты осы болсын! Ертең ана кемпiр-шалыңды iнiлерiңнiң
қолына апарып тастайсың! Болмаса, бұл үйде не сен тұрасың, не мен тұрам!
— Әй, қой, былшылдамай! Ол сенiң шаруаң емес! — дедi Елекеш ақырып.
— Неге менiң шаруам емес? Мен саған әлi шаруаны көрсетем! Осыдан бар ғой, осы
айтқанымды тындамасаң, өз обалың өзiңе, көр де тұр, бүткiл ауданға әбiрейiңдi
айрандай түгем! — деп Күлжамаш шаңқылдап, екi бiлегiн түрiнiп жiберiп, безерiп, алға
қарай бiр аттады.
Елекеш самсоз. Не iстерiн бiлмей, қолы қалтырап тарағын шашына апара бердi.
— Тез Айзаданы жұмысына ал! — дедi Күлжамаш тепсiнiп.
— Жарайды, алайын. Сосын мына айқайыңды қоясың ба? — дедi Елекеш қажыған
түрмен.
— Сосын ана әке-шешеңңдi ұлдарына апарып таста! Солар бақсын! Бiздiң
қолымызда осы болғаны да жетер!
— Ау, үйтсек, мына ел-жұрт күлмеймей ме?
— Күлсе, күле берсiн. Менiң онда диалам жоқ. Азар болса, ел менi-ақ бетбақ дер,
ата-енесiн сыйғызбады дер. Жаманатқа мен-ақ қалайын. Сен-ақ судан таза, сүттен ақ
боп жүре бер!
Елекеш қап-қара боп кеттi. Тарай берiп, қолын жұлқып қалғанында, бiрнеше тал
шашы бытыр етiп үзiлiп кеттi. Күлжамаш сол арада бұдан артық сөйлеудiң ретсiз
екендiгiн бiлiп, жалт бұрылып, сыртқа шықты. Долданып жүрiп, сарайдан бiр шелек
суды көтерiп әкелдi де:
— Ақыр кереңдi iш, — деп, самаурынның iшiне сар-р еткiзiп құя салды. Сосын
шелектi сыртқа лақтырып жiберiп, бұртаңдаған қалпы әкесiнiң үйiне тайды.
13
Тоқшылық әкесi төсек тартып қалды дегендi естiп, үйiне келдi. Әкесi, шынында да,
қайта тұрмастай боп құлаған екен. Екi-үш күн бойы нәр татпапты. Бiрақ ол мұны
уайымдайды деп, түнiнде көптен пайда болған жiңiшке ауруын жасырады екен. Ендi
тамақ өтпей қалғасын, дастарханға қарамай, бетiн әрi салып жатыр. Қасына кеп тiзе
бүккен мұның басынан бiраз сипады да, дiрiл жайлаған қолын қайтадан тартып ала
қойды. Нұры тая бастаған кәрi көзiн қадап тұрып, ауыр күрсiндi. Әкенiң ыстық демiнен
өкiнiш пе, уайым ба, әлдеқандай босаңсы сезiмнiң қалпы бiлiндi.
— Балам, — дедi ол сосын ақырын сөйлеп, — байқаймын, сенiң де оқ жонатын түрiң
бар. Әлi қызбасың, ағеденсiң. Соның… өзi. — Қарт жөтел қысып, булығып қалды. —
«Әр заманның өзiне лайықты саз болар», — деп Балқы Базар бiлiп айтқан-ау. Заманның
қасы мен қабағына қараған да жөн ғой деп пайымдаймын. Бiздiң уақытымыз өттi. Ендi
басқа заман келе жатыр. Сен соның ыңғайын байқап көрдiң бе осы?
Тоқшылық әкесi бұлай айтар деп ойламаған да едi. Аяқ астында не дерiн бiлмей:
— О... жағын әлi ойлана қойған жоқпын, — дедi.
— Ойланбасаң, ойлан. Он екi қабырғаңмен кеңес… — Әкесi орамалмен аузын
басып, тағы да жөтелiп алды. — Асылы, сәл нәстеге шамданып, кiсi бетiне келе берген
ақылдылық бола қоймайды. Өмiр шiркiн де өзiң орып жатқан салы сияқты ғой. Салыны
атымын алып ормасаң, қара күшiң тектен-текке сарп боп, далада қаласың. Өзi бақ