Упрощенная HTML-версия
тартып ала қойды. Мылтықбай болса, қаңғыбастың әнiне ұйып қалған. Iшiнен әлгi
сазды ыңылдап айтып қояды. Сол әсерден кинодан шыққаннан соң да арыла алмады.
Алматының жатаған үйлерiнiң арасындағы тар көшелермен жүрiп келе жатып,
Мылтықбай өз-өзiнен ыңылдаумен болды. Бiрде батылданып, Патшайымның
қолтығынан ұстап алды. Қыз керi шегiнбедi...
Содан бастап екеуi үнемi бiрге жүретiн болды. Той-томалақтарда жұбы жазылмайды.
Жазғы каникулда ауылға бiрге қайтады. Ол кездерi Патшайымның әкесi қызмет
бабымен Жосалының өзiне көшiп барған едi. Үйлерi дәл базардың қасында. Шарбағы
кең. Дарбазасы iсi бойынан асады. Әкесi пысық болса керек, бiр өзбектен сатып алған
тамын жаз кезiнде үлкейтiп салып, шатырын қаңылтырмен қаптатып, қып-қызыл етiп
боятып тастапты. Мылтықбай каникул кезiнде Жосалыға барып, Патшайымды сол
шарбақтың қарсы жағында тұрып күтедi. Iшiнен дарбазаның әр жағын көрсем, онда не
бар деп қызығады. Кейде Патшайым iштен сылаң етiп келгенде, есiк жартылай
ашылып, ауланың бiр шетi көрiнiп қалады. Мылтықбай ондайда егiлген талдың
дiңдерiн ғана көредi. Басқа жағы жұмбақ күйiнде қала бередi.
Ол сол үйдi Патшайыммен бас қосқаннан кейiн барып бiр-ақ көрдi. Қайын атасы мен
қайын енесi сабырлы, қазақы кiсiлер екен. Мұны жатсынған жоқ. Өзгелер құсап
әкесiнен қалыңмал да дәметпедi. Патшайымды бұған ұзатып бердi. Әкесi Дәуiт үлкен
ұлының үйленгенiне қуанып, бiр сиырын сатып, құдаларға деп қымбат жағалық киiт
алды. Сосын Сарыбұлақ жақта жүрген жылқысына барып, бiр ту биенi жетектеп әкеп,
құдасының есiгiне байлады. Құдалар жағы соған ырза болысты. Бұларға баталарын
берiп, той жасады.
Сол қалып әлге дейiн өзгерген жок. Қайын атасы казiр пенсияда. Әкесi Дәуiт болса,
орталыққа бармаймын деп, мұның кенже iнiсiнiң қолында қалып, баяғы үшiншi
фермада отыр. Шал әлi қуатты. Қолындағы бiр-екi биесi мен түйесiн ермек етiл, қымыз,
шұбат iшiп, немерелерiн сүйгенiне мәз.
Мылтықбай қайтадан басын қолымен қысты. Бiр түрлi көзi талғандай болды. Сосын
шамды өшiрiп, сыртқа шықты. Патшайым масахана iшiне кiрiп, жатып қалған екен.
Есiктен шыға берген мұны көрiп, басын сәл көтерiп:
— Ана жерде шұбат тұр, — дедi.
Мылтықбай таңғалды. «Қайдағы шұбат?» — дей берiп, тiлiн тiстей қойды. Осы
совхозда жұмыс iстейтiн Есiм Шөмекей Әбдiқани дейтiн кiсi ана бiр жылы тайлақ
сатып алғанында, машина, мотоцикл сатып ап, ауыл-үйдiң арасын ала шаңға орап
жүрген жұрт: «Мынаныкi не? Құдайдың көк темiрi тұрғанда, түйе көлiк боп жарыта
ма?» — деп күлген едi. Әбдiқани олардың сөзiн елеген жоқ. Он шақты жылдан кейiн
түйесiнiң басы бiразға жеттi. Өзi шұбат ашытады. Бұлармен көршi тұрғасын, анда-
санда дәм таттырып қояды. Әйелi сырқат болғалы, бұл үйге шұбат жиi келедi.
Патшайым әлгi әйелдi емдейдi. Керек дәрiлерiн тауып бередi. Сол есiне түсiп,
Мылтықбай ыңғайсызданып қалды. Бiрақ шұбат таңдайына майдай жақты. Iшiн
қыжылдатып бара жатқан бiрдеменi тез арада басты. Ол кесенi ақ дәкемен орай сап,
шешiнiп, төсегiне кеп жатты. Патшайым ояу екен. Ол бұған тақала түсiп:
— Ана Күлжамаштың паңқуын-ай! Хрустальдарды қайта-қайта айта бередi, — дедi.
— Қашан? — дедi бұл селқос.
— Сендер iште отырғанда. Көршi бөлмеге апарып, гарнитурын көрсеттi. Жалтырап
тұр.
— Қанша сом екен?
— Ойбай, удай. Оны... қалай алды екен?
— Ау, директор болғасын, боржасы жетпесiн бе? — дей берiп, Мылтықбай мүдiрiп
калды. Өзiнiң қатардағы мұғалiм екендiгi есiне түстi.
— Сен де сондай болсаң ғой... — Патшайым күлiп, бұған тығыла түстi. Ып-ыстық
демi жақын жерден сезiлдi.
— Өй, ол менiң қолымнан келмейдi.