Упрощенная HTML-версия
— Ендеше қасында әйелi жоқ Бәйдеш бастасын, — дедi Мылтықбай екi алақанын
шапаттап.
— Дұрыс, дұрыс, — дедi бәрi жамырай шуласып.
— Ау, жолдастар, қонақты сыйлау деген қайда? — дедi Бәйдеш қызыл күреңiтiп.
— Кәне, бол. Бұл арадағы әңгiме iжқайда шықпайды, — дедi Әбду.
— Жарайды, — дедi Бәйдеш сәл ойланып. — Ол өзi баяғыда мектепте болған едi.
Менiң алдымдағы партада бiр қыз отырды. Атын айтпайын, ә? Келiстiк қой.
— Жарайды, келiстiк. Ол түспегерiң бiреуiмiздiң катынымыз боп шығып, масқараға
қалармыз, — дедi Әбду тарқылдап.
— Иә, сол қыз отырды, — дедi Бәйдеш сөзiн жалғастырып. — Өзi шолжықтау
болатын. Қызыл шырайлы, ақ құба, әдемi едi. Мен қасқа соған бiрдеме дейiн десем, екi
бетiмнен басам. Iшiм жақсы көредi, бiрақ түк тiл қата алмаймын. Ол да соны бiлетiн
сияқты, бетiме қарап қояды да, жымың етедi. Ақыры не керек, соған батып ештеме дей
алмадым. Ал ол қыз болса, кейiннен өзгере бастады. Өзi белсендi болатын. Жиналыс
сайын менi талқыға салады. Кiм бұзық, мен бұзық. Кiм класта тиыш отырмайды — ол,
әрине, мен. Кiм қоғам жұмысына қатыспайтын жалқау, ол тағы да мен. Қойшы, содан
не керек, әлгi қыз маған күн бермедi. Мен оған кәдiмгiдей жауыға бастадым. Жиылыс
сайын айтысатынды шығардым. Бiр қызығы, жиналыстан бет көргiсiз боп шығып,
екеумiз үйге бiр қайтамыз. Үйткенi үйiмiз көршi. Қараңғыда бiрге келе жатып, бiр-
бiрiмiзге ештеңе дей алмаймыз. Кейiндерi киноға бiрге баратын да болдық. Содан не
керек, бiрде екеумiз «Отеллоны» көрдiк. Кинодан шығысымен екеумiз жатып келiп
айтысайық. Мен айтам Отеллоныкi дұрыс емес, әйелi өзгергенi үшiн адам кiсi өлтiре
ме, ол пасықтық деп. Ол айтады, бұл нағыз махаббат, сол үшiн ол өзiн-өзi өлтiрдi деп.
Содан не керек, ертеңiне қомсомол жиналысында екеумiз болмашыға тағы да таластық.
Әбден бет жыртыстық. Ол менi сынады, мен оны сынадым. Содан жиылыстан
шыққасын, екеумiз бiрге қайттық. Жолшыбай басыма: «Осы ғой неге менi сынай
бередi, менде оның не әкесiнiң ақысы бар?» — деген ой түстi. Сол қамшы боп, әлгiге:
«Осы екеумiзге қырқысардай не жетiспейдi? Ертең ғой оқу бiткесiн, бет-бетiмiзге
кетемiз. Сосын бiр-бiрiмiздi iздеп таба алмаймыз. Онан да тату-тәттi неге болмаймыз?»
— дедiм. Жалпы қыздар ер балаға қарағанда қулау болады ғой. Әлгi қыз: «Сен үйтiп
қазақшылыққа салынба. Комсомол жиналысында үйтуге болмайды», — дейдi. Сосын
ештеңе дей алмадым. Ақыры оқу да бiттi. Мен Алматыға тарттым. Ол қыз да оқуға
барды. Содан көп уақыт өткесiн, барып қарасам, әрi-берi ойласам, әлгi қыз менi жақсы
көредi екен ғой. Мен өзiмнiң аңқаулығымды сонда барып бiлдiм.
— Сонымен оған iждеңе деген жоқсың ба? — дедi Әбду жымиып.
— Иә. Мұны не деушi едi, жек көре тұрып сүю ме?
— Жоқ, ол қызғана отырып өлiп-өшiп сүю шығар, — дедi Елекеш.
— Мүмкiн. Әйтеуiр, менiң басымнан сондай бiр жағдай өттi, — деп Бәйдеш
әңгiмесiн бiтiрдi.
— Ал ендi кезек Мылтықбайға келдi, — дедi Әбду ыржиып.
— Мен бе? Менiң басымда ондай жағдай болған емес, — дедi Мылтықбай жұлып
алғандай.
— Мынау Патшайымнан қорқайын дедi.
— Әй, ана қожаның қызы қайда? — дедi Бәйдеш қулана жымиып.
— Ә, сол бар екен ғой, — деп Мылтықбай санын бiр соқты.
— Онда жасырмай айта бер, — дедi Патшайым қызара күлiп.
— Әй, ол махаббат емес, жәй қылжақ қой, — дедi Мылтықбай. — Бiзбен бiрге
қожаның қызы оқыды. Өзi толық, қып-қызыл қыз. Мiнезi ауыр, ал мен ұшқалақпын.
Бiрде мұғалiмдер жаңа тәртiп шығарып, ұл балдар қыз балдармен қатар отырсын дедi.
Менiң шөбiме әлгi қыз түстi. Оныншы кластың кезi болатын. Қылтылдаған жiгiтпiз.
Мен қылжақтасам, әлгi қыз үлкен қара көзiн төңкере бiр қарап, күлiмсiрейдi де қояды.
Өзi сабақты нашар оқиды. Содан бiр күнi басыма жаман ой түстi. Өй, осы қарап